دو کشور جمهوری اسلامی ایران و ترکمنستان با دارابودن حدود 900 کیلومتر مرز زمینی و 300 کیلومتر مرز دریائی از طریق چهار مرز زمینی سرخس؛ باجگیران؛ لطف آباد و اینچه برون با یکدیگر در ارتباط میباشند. موقعیت کشورمان بعنوان دروازه اتصال کشورهای آسیای میانه به آبهای گرم خلیج فارس و اروپا از یک سو و موقعیت کشور ترکمنستان بعنوان دروازه ورود به کشورهای آسیای میانه وچین ؛ نشان از جایگاه ممتاز و استراتژیک دو کشوردر منطقه دارد. طی سالهای اخیر همکاریهای اقتصادی دو کشور از روند رو به رشدی برخوردار بوده بنحویکه حجم مبادلات اقتصادی دو کشور از رقم 70 میلیون دلار در سال 1991 به رقم نزدیک به سه میلیارد دلار درسال گذشته ارتقاء یافته است و بر اساس تاکید دولتمردان دو کشور این رقم بایستی ظرف سالهای آتی به سقف 10 میلیارد دلار در سال ارتقاء یابد.

تاکنون سیزده اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی بین دوکشور برگزار گردیده است که توافقات بسیار مهمی در بخش های مختلف را در برداشته است.

تجسم ژئوپلیتیک در آسیای مرکزی با جغرافیای اقتصادی و منابع طبیعی این منطقه بشدت گره خورده و بازیگران جهانی؛ منطقه ای و نیز شرکت های بزرگ خارجی چند ملیتی را در منطقه به رقابت انداخته است. این رقابت ها بیشتر حول چگونگی کسب سهم بیشتر در اکتشاف؛ تولید و استخراج نفت و گاز از یک سو و انتقال انرژی به بازارهای جهانی از سوی دیگردرجریان میباشد. جمهوری اسلامی ایران؛ هم بعنوان یک بازار مصرف انرژی و هم مسیری امن؛ کوتاه و مطمئن جهت ترانزیت و انتقال انرژی منطقه به بازارهای جهانی از موقعیت منحصر بفردی برخوردار است.

در حال حاضر سه خط لوله انتقال گاز کورپجه-کردکوی ؛ دولت آباد- سرخس جمهوری اسلامی ایران و سرخس ترکمنستان به درگز بین دو کشور فعال میباشد.

دولت ترکمنستان بر اساس یک برنامه بیست ساله ( 2030-2011 ) قصد افزایش تولید برق به میزان 5/25 میلیارد کیلو وات ساعت و نیز افزایش صادرات نیروی برق به رقم 11 میلیارد کیلو وات ساعت در سال را دارد.

در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران یکی از واردکنندگان عمده برق ترکمنستان می باشد و اقداماتی نیز جهت افزایش ظرفیت خطوط انتقال برق بین دو کشور در جریان می باشد. برق انتقالی به کشورمان هم اکنون از مسیر خط انتقال برق بالکان آباد- گنبد انجام می شود ضمنا مسیر انتقال برق مرو - سرخس - مشهد طی نیز در دست اجرا می باشد که این خط توان انتقال 400 کیلو ساعت وات برق را دارا میباشد.

از جمله پروژه های اجرا شده توسط مقاطعه کاران کشورمان در کشور ترکمنستان میتوان به تصفیه خانه آب شهر مرو که هم اکنون نیز آب شرب مصرفی این شهر از همین مکان تامین میگردد؛ سیلوهای نگهداری گندم در استان مرو؛ همکاری مشترک در خصوص ساخت سد دوستی؛ احداث مسیر ارتباطی باجگیران به عشق آباد؛ احداث قطعه 79 کیلومتری از جاده عشق آباد به ترکمن باشی؛ احداث قطعه حدود 100 کیلومتری نبیت داغ به ترکمن باشی؛ احداث قطعه راه آرچمان به بامی به طول 47 کیلومترو...... اشاره نمود هرجند با توجه به توانمندی پیمانکاران کشورمان در بخش های مختلف سهم مشارکت ایشان در پروژه های دردست اقدام این کشور بسیار ناچیز میباشد که امید است با توجه به رایزنی های در دست اقدام شاهد حضور چشمگیرتر کشورمان در صحنه اقتصادی این کشور باشیم.

در حال حاضر اقلام عمده صادراتی کشور ترکمنستان به کشورمان علاوه بر گاز شامل محصولات کشاورزی؛ شیمیائی و نساجی میباشد و در مقابل از کشورمان مواد غذائی؛ محصولات فلزی؛ مواد لبنی؛ لوازم خانگی؛ لوازم برقی؛ مصالح ساختمانی ؛ وسائل نقلیه؛ لوله و تجهیزات پالایشگاهی؛ ادوات نیروگاهی؛ اتوبوس ؛ تجهیزات و ماشین آلات کشاورزی؛ ماشین آلات و ادوات راهسازی و.... به ترکمنستان صادر می گردد.

ترانزیت زمینی بین دو کشور در حال حاضر از چهار مرز سرخس؛ لطف آباد؛ باجگیران و اینچه برون انجام می پذیرد و سالانه بالغ بر 150 هزار دستگاه کامیون وتریلر از مرزهای دو کشور اقدام به انتقال کالای مصرفی دو کشور و نیز کالاهای ترانزیت به مقصد کشورهای افغانستان و آسیای میانه و نیز انتقال کالاهای کشورهای آسیای میانه به مقصد آبهای گرم خلیج فارس و نیز کشورهای اروپائی از مقصد کشور ترکیه می نمایند.

با توجه به راه اندازی خط راه آهن بندرعباس- مشهد- سرخس - تجن و وجود ایستگاه تعویض بوژی در پایانه سرخس بخشی از ترانزیت و انتقال کالا بین دو کشور و سایر کشورهای آسیای میانه از طریق این خط آهن انجام می پذیرد که با راه اندازی خط آهن سه جانبه قزاقستان- ترکمنستان- ایران طی سال جاری به میزان قابل توجهی بر حجم ترانزیت ریلی کالا بین دو کشور افزوده خواهد شد و در ادامه با تکمیل قطعه راه آهن چابهار- مشهد ؛گرگان - مشهد؛ همچنین گرگان- شاهرود سرعت و زمان انتقال کالا از مسیر ریلی از مقصد آسیای میانه به سمت خلیج فارس از مسیر دو کشور ترکمنستان و ایران رشد چشمگیری خواهد یافت و شاهد جهش چشمگیری در افزایش ترانزیت ریلی در این منطقه خواهیم بود.

سالیانه تعداد متنابهی از اتباع کشور ترکمنستان با اخذ روادید از این نمایندگی و سفارت جمهوری اسلامی ایران در عشق آباد جهت انجام امور تجاری؛ گردشگری؛ درمانی و زیارتی عازم کشورمان می باشند که با تمهیدات اندیشیده شده و تسهیلات فراهم شده جهت تجار و بازرگانان کشور ترکمنستان؛ طی سالهای اخیر شاهد افزایش چشگیر واردات کالای تولیدی کشورمان توسط تجار این کشور و نیز بالارفتن مراودات و صادرات چمدانی در مرزهای چهارگانه میباشیم .

وجود عوامل مذکور و سیاست های دولت جمهوری اسلامی ایران در راستای رفع موانع تجارت و سرمایه گذاری و نیز تردد سهل تر تجار و سرمایه گذاران موجب گردیده است تا درراستای فراهم نمودن زمینه های آسانتر تجارت و تردد اتباع دو کشور تلاشها و اقداماتی در جهت برقراری خط پروازی بین دو کشور بویژه شهرهای مرو و مشهد انجام پذیرد که امید است با اجرائی شدن این مهم شاهد تحولی چشمگیر در افزایش حجم تجارت و گردشگری بین دو کشور و بویژه استان های همجوار گردیم .